NEPAL, een voormalig hindoekoninkrijk in de Himalaya en sinds 2008 een republiek, heeft door zijn prachtige natuur en oude cultuur al jaren een enorme aantrekkingskracht op reizigers. De overvloed aan Hindoeïstische en Boeddhistische tempels en kloosters en aan de overal langs de weg te vinden kleine schrijnen fascineert en roept al snel de vraag op naar de herkomst van deze verfijnde religieuze kunst.

DE NEWARI, de oorspronkelijke bewoners van de Kathmandu-vallei, vormen nog altijd de grootste etnische bevolkingsgroep in de drie grote steden, Kathmandu (de hoofdstad), Bhaktapur en Patan (Lalitpur).
De artistiek begaafde en ambachtelijk bekwame Newari hebben hun vaardigheden en talenten altijd met veel trots van generatie op generatie overgeleverd.
In de vallei zijn talloze voorbeelden te vinden van de kenmerkende Newari stijl: de architectuur van de rijk gedecoreerde pagode-tempels, de huizen met hun complexe houtsnijwerk, de bronzen en koperen religieuze beelden en het verfijnde beeldhouwwerk.
Rond het Durbar Square van Patan bevinden zich oneindig veel winkeltjes van de zilversmid, de goudsmid, de houtsnijwerker, de beeldhouwer en van de koperslager. Sommige van deze winkels bestaan al drie generaties lang.
Minder zichtbaar zijn de werkplaatsen van deze ambachtslieden, in de donkere achterafstraatjes verborgen achter lage deurposten. Het geluid van geklop voert naar de kleine binnenplaatsen waar de koperslagers aan het werk zijn.

De Newari gemeenschap heeft veel verschillende sub-kasten, met ieder een eigen talentvolle roeping; de Shakyas zijn zilversmeden, de Shipakars houtsnijwerkers en de Chirakars schilders.
De Tamrakars zijn onovertroffen in het bewerken van koper. De naam Tamrakar is afgeleid van het woord ‘tama’ dat koper betekent en ‘aakar’ dat vorm of vorm geven betekent.
In de lokale taal staan de Tamrakars bekend als ‘Tamo’ of ‘Tamot’.

DE TAMRAKARS hebben altijd een belangrijke rol gespeeld binnen de Nepalese cultuur.
Veel van de decoratie van de tempels zoals de ingewikkelde Torana's  boven de tempeldeuropeningen, is gemaakt van koper (later ook van messing, waarschijnlijk omdat deze legering goedkoper was).
De koperslager maakt ook klokken, gebedsmolens, de Puja-artikelen en andere religieuze gebruiksvoorwerpen van of voor de beide godsdiensten in Nepal, mogelijk door de vreedzame samenleving van beide.
Veel traditioneel keukengerei is in Nepal van koper (of brons of messing). Koperwerk wordt van oudsher hoog gewaardeerd vanwege de duurzaamheid en omdat men gelooft dat koper waardevolle gezondheidsvoordelen oplevert. Drinkwater in een koperen vat draagt bij aan een goede gezondheid. Traditionele huwelijksgeschenken in Nepal zijn nog altijd huishoudelijke gebruiksvoorwerpen van koper, messing of brons. Een Newari laat altijd graag in zijn huis deze geschenken zien.

De Newari koperslagers zijn bijzonder bedreven in oude ambachtelijke technieken als bosseleren (reliëf aanbrengen door drijven of hameren) en ciseleren (kunstig bewerken met een pons of steekbeitel). Een andere techniek die de Newari metaalbewerkers onnavolgbaar beheersen, maar waar wij bij onze ontwerpen nog nauwelijks gebruik van maken, is het metaalgieten. 
Het Boeddhabeeld, gegoten of geklopt, maakt de Newari ambachtsman met grote religieuze devotie in de gespecialiseerde 'workshops' of werkplaatsen. De perfecte representatie van de gezichtsuitdrukking van de Boeddha, het uitdrukken van de ‘verlichting’, is de ultieme uitdaging voor hem. En hij is daar een meester in.
Koper is onlosmakelijk verbonden met het erfgoed en de cultuur van de Kathmandu-vallei.

SHAILENDRA TAMRAKAR, onze koperslager, is 42 jaar oud en geboren in Patan.
Vanaf zijn vijftiende is hij gaan werken in de koperwerkplaats van zijn familie en heeft zo het vak geleerd. Sailendra werkt alleen in opdracht. Door jarenlange ervaring is hij gespecialiseerd in het restaureren van koperen onderdelen van tempels en wordt daarvoor veel gevraagd.
Hij heeft onder andere meegewerkt aan de restauratie van de Deuti Baja Tempel in Surkhet en de Santoshi Maata Tempel in Rabibhawan. Verder leverde hij een bijdrage aan het 7 meter hoge Boeddhabeeld van de Khachhedi Tempel in Pharping en werkte hij in Bhutan mee aan het 50 meter hoge Padmasambhava Statue.

Papier
Ons inpakpapier en de draagtasjes zijn op maat gemaakt door The Paper Park, een kleinschalig papierfabriekje in Budhanilkantha ten noorden van Kathmandu.
Het handgeschepte papier wordt volgens een oud en arbeidsintensief proces gemaakt uit de vezelige binnenbast van de groenblijvende Lokta struik (Daphne Papyracea), die op 2000 meter hoogte in de Himalaya groeit. Omdat de bast steeds weer aangroeit, gaat de struik niet verloren bij het oogsten van de bast.
 

L i t e r a t u u r:

• The Gilded Buddha: The Traditional Art of the Newar Metal Casters in Nepal, Alex R. Furger - 2017
• Het bekende onbekende ambacht Koperslaan, Theo Alofs (alleen antiquarisch verkrijgbaar) - 2007